De leefomstandigheden van koeien in de intensieve veeteelt lopen erg uiteen. Waar sommige koeien buiten in de wei lopen, zien anderen nooit daglicht. Binnen de Europese Unie bestaat geen specifieke wetgeving die betrekking heeft op de weidegang van koeien.

Zoals ieder zoogdier geven koeien slechts melk na een zwangerschap. Om ervoor te zorgen dat de koe voldoende melk blijft produceren, wordt ze jaarlijks zwanger gemaakt. Na een dracht van 9 maanden wordt haar kalf bijna onmiddellijk na de geboorte weggenomen zodat haar melk uitsluitend voor menselijke consumptie kan gebruikt worden. De kalfjes krijgen kunstmelk te drinken. De vrouwelijke kalfjes worden net als hun moeder ingezet in de melkproductie. De stiertjes worden als ‘bijproduct’ van de melkindustrie vetgemest en geslacht om als kalfsvlees of kalfsgehakt in de rekken te belanden.

Een koe krijgt haar eerste kalf als ze ongeveer 2 jaar oud is. Vervolgens krijgt ze ieder jaar een kalf om de melkproductie op gang te houden. Koeien die dit hoge tempo niet kunnen bijhouden worden ‘slijters’ genoemd en worden op de leeftijd van 3 of 4 jaar geslacht. Een gemiddelde melkkoe wordt tegenwoordig 6 jaar oud terwijl dat vroeger tien jaar was. Een koe kan in natuurlijke omstandigheden tot twintig jaar oud worden.

In tegenstelling tot wat veel mensen denken en tot wat adverteerders uit de branche het publiek graag willen laten geloven, brengen zelfs de zogenaamde weidekoeien weinig tijd door in het weiland. De koeien hebben over het algemeen minder dan vijf maanden per jaar toegang tot het grasland. De rest van het jaar brengen ze door in ligstallen of -boxen. De meeste koeien die buiten staan, zijn vleeskoeien of jonge melkkoeien die nog nooit bevallen zijn.

Binnen veel commerciële melkveebedrijven leven koeien in krappe stallen, vastgebonden aan een ketting of een touw. De omstandigheden in deze groepsstallen zijn zo beperkend dat de koeien in de meeste gevallen niet in staat zijn om te lopen en te keren, om zichzelf te verzorgen en om met groepsgenoten te communiceren. Een ander commercieel landbouwsysteem biedt melkkoeien boxen van 3,4 tot 4,0 vierkante meter, met functionele ruimtes om te rusten, te bewegen, te eten en te melken. De ondergrond van deze boxen bestaat meestal uit betonnen roosters die erg glad zijn. Dit maakt dat de koeien stress ervaren wanneer zij zichzelf verplaatsen. Er is geen stro aanwezig en bij het lopen over de roosters valt de mest naar beneden.

Kalfjes

Tot de leeftijd van 6 à 8 maanden worden jonge runderen kalveren genoemd. Afhankelijk van de soort koe worden kalveren verschillend behandeld. Vleeskalveren blijven meestal bij hun moeder en drinken ook aan de uier. Soms worden ze zelfs in de velden groot gebracht. De kalveren van melkkoeien zijn eigenlijk het ‘bijproduct’ van de melkindustrie. Om de melkproductie van de koe op gang te houden worden ze jaarlijks zwanger gemaakt. Het kalfje wordt onmiddellijk na de geboorte van de moeder weggenomen zodat de melk volledig naar de menselijke voedselketen kan gaan, die scheiding is traumatisch voor zowel moeder als jong. Na de eerste biestmelk gedronken te hebben, krijgt het kalfje kunstmelk die bestaat uit een cocktail van plasma-eiwitten, mineralen,… Zes tot acht weken later is het voor de moeder alweer tijd om opnieuw kunstmatig bezwangerd te worden.