wrapper

Algemeen

  • Kunnen atleten vegetarisch eten?

    Eeuwenlang waren mensen ervan overtuigd dat vlees van groot belang is voor atleten. De verklaring daarvoor is eenvoudig. Als lichamelijke prestaties afhangen van sterke spieren, is het dan niet logisch om zelf spieren te eten? In 1845 beweerde de Duitse scheikundige Liebig dat de “brandstof” voor al onze spierbewegingen uit eiwitten voortkomt.

    Rond de eeuwwisseling kwamen wetenschappers echter tot het inzicht dat we energie voor de spieren genereren uit koolhydraten en vetten, en niet uit eiwitten.

    Veggie of plantaardig eten gaat dus zeker samen met een leven van een topsporter. Heel wat atleten bewijzen dit ook: lopers (Edwin Moses, Carl Lewis), tennislegendes (Martina Navratilova, Chris Evert, Serena Williams, Venus Williams), triatleten (Dave Scott, viervoudige winnaar van “Iron Man”), snowboarders (Nicolas Müller).

    Een studie uit 2019 toont aan dat een plantaardig voedingspatroon je sportprestaties kan ondersteunen en verbeteren. Het onderzoek wijst uit dat de gezondheid van het hart van vegan atleten erop vooruit gaat. De atleten ondervinden ook verbetering in hun prestaties en herstel. Een van de onderzoekers legt de nadruk op meer calorieën consumeren dan mensen met een minder actieve levensstijl. Maar dit geldt dus niet alleen voor vegan atleten, maar ook voor niet-vegan atleten. Bovendien verzekert ze dat je alle voedingswaarden die je nodig hebt zeker uit een vegan voedingspatroon kan halen. Als je maar gevarieerd eet, dus: fruit, groenten, granen, bonen...

    Vind hier de link naar het artikel en de studie.

  • Wat is vegetarisch en wat niet?

    We noemen een maaltijd of product vegetarisch wanneer het geen ingrediënten bevat waarvoor dieren werden gedood. Dit wil zeggen: het bevat geen vlees (inclusief kip), vis, schaal- en weekdieren. Daarnaast bevat het ook geen bijproducten van de slacht, zoals gelatine (gemaakt uit beendermeel), kaasstremsel afkomstig van kalfsmaag, enzovoort.

  • Is vis vegetarisch?

    Vis is niet vegetarisch. “Vegetarisch” wil zeggen zonder producten van gedode dieren. Vissen (inclusief mosselen, kreeften, oesters…) zijn dieren, en dus niet vegetarisch.

  • Wat is het verschil tussen vegetarisch en veganistisch?

    Een maaltijd is veggie (vegetarisch) als er geen ingrediënten inzitten van gedode dieren. Een plantaardige (veganistisch) maaltijd bevat helemaal geen dierlijke producten, dus ook geen zuivelproducten (melk, boter, kaas, room, yoghurt, melkpoeder, melkwei…), eieren of honing.

    Ook kledij afkomstig van dieren (bont, leder, wol, zijde) wordt als niet veganistisch beschouwd.

  • Hoeveel dieren eet een Belg tijdens zijn leven?

    De gemiddelde Belg eet (volgens berekeningen van EVA op basis van slachtcijfers, slachtefficiëntie, voorraadbalansen, vleesconsumptie enz.) zo’n 1800 dieren in zijn of haar leven (met een gemiddelde leeftijd 80 jaar). In totaal worden in België jaarlijks een kleine 300 miljoen dieren geslacht, waarvan het grootste deel kippen zijn. Wereldwijd gaat het om een 55 à 60 miljard geslachte dieren per jaar (dit wil zeggen dat er een kleine 20 miljard landbouwdieren op elk moment op aarde rondlopen).

    Recente cijfers tonen wel aan dat de vleesconsumptie in ons land daalt. Tussen 2012 en 2016 is de vleesconsumptie per hoofd van de Belgische bevolking met 16,7 procent afgenomen. Bijna nergens in Europa verliest vlees zo snel aan populariteit als hier!

    Door minder of geen vlees te eten bespaar je dus heel wat dierenlevens.

  • Plantaardig eten. Wat maakt het uit?

    Zoals bij elke grote maatschappelijke verandering moeten we allemaal bij onszelf beginnen. Hoe meer mensen een bepaalde actie ondernemen, hoe groter het effect.

    Maar zelfs één individu dat minder of geen vlees eet, heeft een effect. Een levenslang vegetariër draagt niet bij aan de veeteelt, terwijl een levenslang vleeseter tijdens zijn leven 1800 dieren eet. Deze dieren worden uiteraard niet rechtstreeks “gered”, maar als de vraag naar vlees kleiner wordt, zal ook het aanbod moeten volgen en verminderen.

  • Hoeveel mensen eten vegetarisch in Vlaanderen?

    EVA liet onderzoeksbureau iVOX een peiling uitvoeren naar het aantal vegetariërs in Vlaanderen. Daaruit bleek dat 1,5% van de Vlamingen zichzelf vegetariër noemt. 1 op 10 Vlamingen noemt zichzelf ‘parttime vegetariër’ (of flexitariër). Dit wil zeggen dat ze minstens 3 keer per week vegetarisch eten. Dat is een verdubbeling in vergelijking met 2011, toen was het nog 1 op 20.

    Als we daar de vegetariërs, veganisten, pescotariërs en bijna vegetariërs bij optellen, komen we aan 1 op 6 Vlamingen die minstens een paar keer per week vegetarisch eet. In grootsteden als Brussel en Gent is respectievelijk 1 op 7 en 1 op 6 flexitariër. De hoofdreden om voor veggie te kiezen is om nieuwe smaken te ontdekken. Daarnaast zijn gezondheid en milieu ook belangrijk. In 2011 stond gezondheid op de eerste plaats, gevolgd door nieuwe smaken. Vlamingen zijn zich dus bewust van de veelzijdigheid van de vegetarische keuken en zijn nieuwsgierig om deze te ontdekken. 1 op 2 Vlamingen geeft aan in de toekomst minder vlees te willen eten.

    Deze bekende Vlamingen waagden zich al aan een vegetarische levensstijl: Nic Balthazar, Clara Cleymans en Ella-June Henrard.

Gezondheid

  • Krijg ik genoeg eiwitten binnen als ik plantaardig eet?

    Eiwitten haal je zonder problemen uit plantaardige producten. De meeste mensen die traditioneel eten, consumeren zelfs te veel eiwitten. Je hoeft je helemaal geen zorgen te maken over een eiwittekort.

    Er zijn tal van plantaardige producten die eiwitten bevatten. Sommige producten bevatten minder eiwitten dan andere, maar door verschillende bronnen te combineren gedurende de dag, krijg je verschillende soorten eiwitten (aminozuren) binnen.

    Voor het ontbijt kan je kiezen voor plantaardige drinks en yoghurt. De meeste van deze producten zijn beperkt in vetten en koolhydraten, maar wel eiwitrijk. Zeker wanneer je kiest voor light of ongezoete varianten (bv. light chocodrink, ongezoete sojamelk of amandelyoghurt, ongezoete fruityoghurt…). Ook havermout is een eiwitrijke optie voor het ontbijt.

    Als tussendoortje kan je kiezen voor noten en zaden, plantaardige yoghurt, smoothies op basis van plantaardige melk of yoghurt, havermout, plantaardige energierepen of een portie hummus met groentjes.

    Kies als lunch voor een salade met tofu en peulvruchten. Ook seitan, tempeh, noten en zaden, aardappel, couscous, quinoa en tarwekiemen zijn goede eiwitbronnen om aan een salade toe te voegen. Beleg je brood met een plantaardige spread zoals hummus of een notenboter (bv. pindakaas).

    Voor het avondeten is er een uitgebreid aanbod van plantaardige vleesvervangers die volwaardige eiwitten bevatten. Voorbeelden hiervan zijn tofu en tempeh, die zijn eiwitrijk en vet-/koolhydraatarm. Kies bij voorkeur voor zuivere varianten van vleesvervangers, eerder dan gepaneerde.

  • Moet ik slim combineren als ik vegetarisch eet?

    Neen. Vroeger werd gezegd dat men als vegetariër bepaalde producten samen in één maaltijd moest consumeren, omdat plantaardige producten niet alle essentiële aminozuren (de bouwstenen van eiwitten) bevatten. Door het combineren zouden dan toch alle aminozuren opgenomen worden, zodanig dat men op die manier complete eiwitten zou bouwen.

    Nu weet men dat het lichaam zonder problemen de aminozuren die over de loop van een dag zijn ingenomen, combineert tot volwaardige eiwitten.

    Bovendien is het zo dat bijvoorbeeld soja wél alle essentiële aminozuren bevat.

  • Kunnen atleten vegetarisch eten?

    Eeuwenlang waren mensen ervan overtuigd dat vlees van groot belang is voor atleten. De verklaring daarvoor is eenvoudig. Als lichamelijke prestaties afhangen van sterke spieren, is het dan niet logisch om zelf spieren te eten? In 1845 beweerde de Duitse scheikundige Liebig dat de “brandstof” voor al onze spierbewegingen uit eiwitten voortkomt.

    Rond de eeuwwisseling kwamen wetenschappers echter tot het inzicht dat we energie voor de spieren genereren uit koolhydraten en vetten, en niet uit eiwitten.

    Veggie of plantaardig eten gaat dus zeker samen met een leven van een topsporter. Heel wat atleten bewijzen dit ook: lopers (Edwin Moses, Carl Lewis), tennislegendes (Martina Navratilova, Chris Evert, Serena Williams, Venus Williams), triatleten (Dave Scott, viervoudige winnaar van “Iron Man”), snowboarders (Nicolas Müller).

    Een studie uit 2019 toont aan dat een plantaardig voedingspatroon je sportprestaties kan ondersteunen en verbeteren. Het onderzoek wijst uit dat de gezondheid van het hart van vegan atleten erop vooruit gaat. De atleten ondervinden ook verbetering in hun prestaties en herstel. Een van de onderzoekers legt de nadruk op meer calorieën consumeren dan mensen met een minder actieve levensstijl. Maar dit geldt dus niet alleen voor vegan atleten, maar ook voor niet-vegan atleten. Bovendien verzekert ze dat je alle voedingswaarden die je nodig hebt zeker uit een vegan voedingspatroon kan halen. Als je maar gevarieerd eet, dus: fruit, groenten, granen, bonen...

    Vind hier de link naar het artikel en de studie.

  • Is dagelijks vegetarisch eten niet ongezond?

    Een goed uitgebalanceerd, veggie eetpatroon voorziet in alle noodzakelijke voedingsstoffen, ook voor kinderen. Zo staat het te lezen op de website van Kind en Gezin. Meer nog: de American Dietetic Association, de meest gerenommeerde organisatie over voeding in de VS, stelt dat een plantaardig voedingspatroon in alle fases van een mensenleven gezond is. Steeds meer studies tonen aan dat een vegetarisch eetpatroon mogelijks gezonder is dan het traditionele eetpatroon waarmee de meesten onder ons grootgebracht zijn. Onderzoek in de voorbije twintig jaar toont duidelijk de voordelen van vegetarische en veganistische voeding aan, zowel om bepaalde aandoeningen te voorkomen als om ze te helpen behandelen. Hiertoe behoren cardiovasculaire aandoeningen, kanker, zwaarlijvigheid en diabetes type 2. Bovendien hebben vegetariërs en vegans een lager risico op galstenen en constipatie. Veel welvaartsziekten worden gelinkt aan onze huidige westerse eetgewoonten waarin we te veel dierlijke producten en te weinig groenten en fruit eten.

  • Hoe zit dat nu met vitamine B12?

    Vitamine B12 is belangrijk voor de productie van de bloedcellen, de groei en de gezondheid van het zenuwstelsel en de hersencellen. Micro-organismen zoals bepaalde bacteriën, schimmels en algen kunnen vitamine B12 produceren. Planten en dieren maken de vitamine niet zelf aan. Planten kunnen er wel mee gecontamineerd worden wanneer ze in aanraking komen met bodembacteriën die B12 produceren. Na het wassen van de groenten voor consumptie zal nagenoeg alle vitamine B12 worden verwijderd. Dierlijke voeding is enkel rijk aan vitamine B12 omdat dieren planten eten die ermee gecontamineerd zijn of omdat ze voeding krijgen die verrijkt is met vitamine B12. Zo wordt het bijvoorbeeld ingespoten bij varkens.
    Wie volledig plantaardig eet, kan rechtstreeks producten eten die verrijkt zijn met B12 zoals veel sojamelk en vleesvervangers, of je kan een supplement nemen. Wie vegetarisch eet, zal vitamine B12 binnenkrijgen via kaas, zuivel(producten) en eieren.

  • Waar haal ik in de winter mijn vitamine D?

    Vitamine D is een in vet oplosbare vitamine op voorwaarde dat er genoeg zonlicht op de huid komt. Bij voldoende zonlicht is het geen probleem om aan de dagelijkse behoefte (10 tot 15 μg) te voldoen.

    In de winter, bij weinig zon, is een volwassene in staat om gemiddeld 2,5 μg tot 5 μg vitamine D te synthetiseren in de huid, wanneer hij een kwartier is blootgesteld aan de lucht met handen en gezicht. Daarnaast is het aangeraden om minstens twee verrijkte producten per dag te gebruiken (bv. plantaardige yoghurt of drinks). Belangrijk is om de inname van deze producten te verspreiden over de dag. Op die manier wordt de opname van vitamine D (en andere vitaminen) bevorderd. Sojaminarine op de boterham smeren, is ook een goed idee (die zijn ook verrijkt met vitamine D, dat is bij wet verplicht). Daarnaast bestaan er nog heel wat producten die verrijkt zijn met vitamine D, zoals plantaardige melkproducten, sinaasappelsap en ontbijtgranen. Het gebruik van deze producten in combinatie met zonlicht is voldoende. Uiteraard is de mate waarin je lichaam vitamine D opneemt / aanmaakt afhankelijk van het seizoen (zonlicht). Daarnaast is dit ook sterk afhankelijk van persoon tot persoon. Personen met een bruinere huid, zullen moeilijker vitamine D aanmaken.

    Indien er alsnog een vitamine D tekort wordt vastgesteld is het aangeraden om een vitamine D supplement van 10 µg per dag bij te nemen.
    - Het supplement VEG 1 bevat vitamine D en is volledig plantaardig. Verkrijgbaar bij VEDGE
    - Een ander geschikt supplement, vind je hier

  • Zijn vleesvervangers gezond?

    Het aanbod vleesvervangers in de supermarkten en biowinkels is de laatste jaren enorm gegroeid. Worstjes, burgers, kipstukjes, nuggets, fishburgers,... Voor ieder wat wils. Maar als je gezonder wil eten, is het belangrijk om de juiste vleesvervangers te kiezen.

    Gepaneerde en bereide vleesvervangers bevatten vaak de meeste calorieën en veel vet, koolhydraten en weinig eiwitten. Dat is geen probleem als je ze slechts af en toe eet, maar ze zijn minder geschikt om elke dag op je bord te leggen. Check telkens de ingrediëntenlijst en ga na hoeveel ingrediënten je herkent. Als je nog nooit gehoord hebt van het merendeel van de ingrediënten, kan je het gezondheidsgehalte van de vleesvervanger in vraag stellen.

    Gelukkig zijn heel wat vleesvervangers wel gezond. Tofu, seitan en tempeh zijn volwaardige plantaardige eiwitbronnen met een relatief laag caloriegehalte.

    Je hoeft ook niet altijd een vleesvervanger op je bord te leggen. Ook peulvruchten zijn een goede en gezonde eiwitbron. Net zoals bepaalde noten en zaden.

  • Welke invloed oefent een vegetarische levenswijze uit op hart- en vaatziekten?

    Zowel genetische als omgevingsfactoren zijn mede verantwoordelijk voor hart- en vaatziekten (HVZ). Maar het aspect voeding heeft zeker een invloed. Voedingspatronen die aanleiding geven tot een verhoogd cholesterolgehalte blijken een essentiële voorwaarde te zijn voor een risico op HVZ. Zonder die factor hebben andere risicofactoren, zoals een hoge bloeddruk, roken, onvoldoende beweging en diabetes, een eerder kleine impact.

    Meerdere studies bevestigen dat verzadigde vetten, transvetten, voedingscholesterol en dierlijke eiwitten het cholesterolgehalte in het bloed verhogen. Voedingscholesterol is in grote mate aanwezig in dierlijke producten, maar is niet te vinden in plantaardig voedsel.

    Vegetariërs lopen doorgaans een veel lager risico op hart- en vaatziekten dan niet-vegetariërs. Dit komt doordat een vegetarisch voedingspatroon over het algemeen gepaard gaat met een lager cholesterolgehalte, maar ook zorgt voor een lagere bloeddruk, een kleinere kans op overgewicht en een verlaagd risico op diabetes mellitus type II (de belangrijkste risicofactoren voor HVZ). Daarom is een vegetarisch voedingspatroon een belangrijke troef in de strijd tegen HVZ.

    Vegetariërs nemen een groot aantal stoffen op die het risico op HVZ verkleinen. Zo kan de hoge inname van vezels in vegetarische voeding het cholesterolgehalte in het bloed helpen verlagen. Bovendien is plantaardig voedsel ook rijk aan antioxidanten: vitamine C en E, carotenoïden, flavonoïden, selenium, enz. kunnen beschermen tegen de oxidatie van LDL-cholesterol (de ‘slechte’ cholesterol die de aderwanden kan vernauwen). Ook andere stoffen in planten (fytochemicaliën) kunnen HVZ (en kanker) helpen tegengaan. Een voorbeeld zijn de terpenten in citrusvruchten en kruiden als dille en karwijzaad.

    Uit een groot aantal onderzoeken blijkt bovendien ook dat een vegetarisch voedingspatroon niet alleen preventief kan optreden tegen HVZ, maar ook soms genezend. De Amerikaanse arts Dean Ornish toonde aan dat het dichtslibben van de bloedvaten omgekeerd kan worden door een vegetarisch voedingspatroon. In vele gevallen kunnen hartoperaties dus worden vermeden.

    Ook dit recent artikel wijst op de voordelen die je hebt op vlak van HVZ als je het juiste plantaardig voedingspatroon consumeert.

  • Hoe kan je een ijzertekort voorkomen/verhelpen?

    De sleutel tot een tekort voorkomen bij een veggie of plantaardig eetpatroon, is voldoende gevarieerd eten! Dit houdt in dat je, in de eerste plaats, voldoende (groene) bladgroenten, noten en zaden eet.

    Wat voeding betreft is er een verschil tussen heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer wordt goed opgenomen in het bloed, maar zit enkel in dierlijke voedingsmiddelen, zoals rood vlees. Non-heemijzer komt voor in plantaardige voedingsmiddelen maar nemen we veel minder gemakkelijk op in het bloed. Daarom bestaan er enkele manieren om de opname van ijzer te bevorderen. Fytaten, een stof in volkoren producten en soja-eiwitten, remmen de ijzeropname af. Ook tannine uit rode wijn en thee, koffie, calcium en plantaardige eiwitten hebben een negatieve invloed op de opname van ijzer. Maar door ijzer te combineren met vitamine C wordt de stof vijf à zes keer beter opgenomen door het lichaam. Hierdoor is het belangrijk om altijd fruit en/of groenten bij een maaltijd te eten. Dit is makkelijker dan het lijkt, je giet gewoon wat citroensap over je ijzerbron!

    Probeer ook om dagelijks peulvruchten te consumeren zoals linzen, bonen (witte, bruine, zwarte), pindanoten, kidneybonen, spliterwten, soja(producten) enzovoort.

    Wanneer je ervoor kiest om ijzersupplementen te nemen, geldt de combinatie met bovenstaande voedingsbestanddelen ook. Maar ijzersupplementen zijn enkel aan te raden wanneer het ijzergehalte in het bloed met een onverklaarbare reden nog steeds laag is bij een gezond, gevarieerd vegetarisch eetpatroon.

    Een laag ijzergehalte in het bloed kan, ondanks de hoge inname, ook veroorzaakt worden door o.a. genetische factoren, zoals een trage schildklier. Dit komt ook voor bij vleeseters. Daarnaast speelt de levensstijl, bijvoorbeeld stress, ook een belangrijke rol.

  • Krijg ik uit plantaardige voeding alle voedingsstoffen die ik nodig heb om zware arbeid te verrichten?

    Ja, natuurlijk! Er zijn verschillende topsporters die uitsluitend plantaardig eten, zoals: Carl Lewis, Patrik Baboumian, Torre Washington en Frank Medrano

    Vlees bevat inderdaad een aantal interessante voedingsstoffen, maar die zitten evengoed in plantaardige producten. Het dier, dat later op je bord belandt, heeft zijn eiwitten trouwens ook uit planten gehaald. Vlees bevat ook veel andere stoffen die we kunnen missen als kiespijn zoals antibiotica, toxines, cholesterol, verzadigde vetten, toegevoegde hormonen etc.

    Plantaardig eten is natuurlijk meer dan enkel het vlees links laten liggen. Naar de voedings- en gezondheidsstatus van vegetariërs wordt veel onderzoek gedaan. Daar komt duidelijk naar voren dat mensen die evenwichtig plantaardig eten niet alleen voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen, maar zelfs op een aantal punten (koolhydraten-, vet- en vezelgehalte) een veel gezonder eetpatroon hebben.

    Als je voeding gevarieerd is en goede eiwitbronnen bevat, dan hoef je je geen zorgen te maken over je eiwitopname (doorgaans krijgen mensen meer eiwitten binnen dan nodig). Andere belangrijke voedingsstoffen zijn: foliumzuur, ijzer, vitamine D, calcium en zink.

    Vitamine B12: Supplementen en verrijkte voeding zoals plantaardige melk en yoghurt.
    Eiwitten: Peulvruchten, noten, zaden en sojaproducten.
    Omega 3: Koolzaadolie, lijnzaadolie, walnotenolie, tarwekiemolie, sojaolie, lijnzaad en chiazaad.
    Foliumzuur: Bladgroenten, peulvruchten, appelsienen, volle granen en noten.
    IJzer: Peterselie, water-kers, boerenkool, broccoli, peulvruchten, zaden, zeewier, vijgen, dadels, gedroogde abrikozen, rozijnen, noten, en volle granen of graanproducten. De ijzerabsorptie wordt bevorderd als je een vitamine C bron eet zoals bvb. vers appelsiensap.
    Vitamine D: Het lichaam maakt vitamine D aan bij blootstelling van de huid aan zonlicht.
    Calcium: Broccoli, boerenkool, bloemkool, rapen, gedroogde vijgen, peulvruchten, zeewier, tahini, noten (amandelen, walnoten, hazelnoten, pistachenoten).
    Zink: Bonen (erwten, prinsessenbonen, limabonen, kikkererwten,...), noten en zaden, wortelen, volle granen als boekweit en gierst, tarwekiemen, zonnebloempitten, pompoen en biergist.

  • Zijn zuivelproducten goede calciumbronnen?

    Melk is door haar hoog calciumgehalte een voor de hand liggende manier om calcium binnen te krijgen, maar is daarom niet noodzakelijk de beste. Melk levert naast calcium ook verzadigde vetten. Bovendien zorgt een hoge inname van zuivelproducten mogelijks voor een grotere kans op hart- en vaatziekten, prostaatkanker, eierstokkanker, borstkanker of diabetes type I. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn de nadelige effecten van dierlijke eiwitten in zuivel op de calciumbalans groter dan het positieve effect van de calciuminname.

    Daarbij zijn er voldoende plantaardige calciumbronnen zoals tofu, bonen, groene bladgroenten, broccoli, noten en zaden.

  • Wat moet ik doen als ik een jodiumtekort hebt?

    Jodium heeft een invloed op de schildklier. Een optimale werking van de schildklier is nodig voor een goed metabolisme. Van nature is jodium in grote mate aanwezig in zeevis en schelpdieren, en in mindere mate in zuivelproducten, eieren en zeewier. Voor vegetariërs die nog zuivelproducten en eieren consumeren, zijn deze twee groepen dus een optie. Wie volledig plantaardig eet, kan geregeld zeewier integreren in zijn voedingspatroon, en daarnaast zijn jodiumconsumptie aanvullen met producten die verrijkt zijn met jodium.

    Jodium wordt toegevoegd aan onder andere keukenzout en bakkerszout. Om die reden is het aangeraden om gewoon keukenzout te vervangen door gejodeerd keukenzout en hiervan – zonder te overdrijven – dagelijks een beetje toe te voegen aan je maaltijd.
    Let erop dat je gebruik maakt van ‘gejodeerd zout’ waarbij op de verpakking duidelijk vermeld staat dat er jodium aan toegevoegd werd. Vaak wordt ‘gejodeerd zout’ verward met ‘zeezout’, wat nauwelijks jodium bevat.

    Bakkerszout is het zout dat (vaak) wordt gebruikt om brood te bakken. Indien bakkerszout werd gebruikt, staat dit aangegeven op het etiket. Als je je brood koopt bij de bakker, kun je het daar ook even navragen. Dit zout is te koop in de winkel voor het geval je zelf brood bakt. Het is aangeraden om gejodeerd keukenzout te gebruiken en dagelijks enkele
    sneetjes brood te eten met brood dat werd gebakken met bakkerszout. Indien het tekort aanhoudt, kan je vriend ervoor kiezen om aanvullend gebruik te maken van een supplement. Er zijn tal van jodiumsupplementen verkrijgbaar in verschillende vormen (tabletten, druppels...).

  • Zijn tofu, kikkererwten en bladerdeeg dikmakers?

    Tofu in zijn natuurlijke vorm is caloriearm en een bron van volwaardige (soja-)eiwitten.
    De calorische waarde van tofu wordt uiteraard verhoogd wanneer je deze gaat bakken of frituren.

    Om de calorische eindwaarde van je gerecht te beperken, kan je kiezen voor een vetarme
    bereidingswijze zoals grillen, stomen of koken. Kikkererwten zijn in vergelijking met groenten zoals broccoli, bloemkool of wortelen vrij calorierijk, maar ze bevatten dan ook veel plantaardige eiwitten en vezels, die zorgen voor een snelle en lange verzadiging. Kikkererwten kunnen deel uitmaken van een volwaardige vervanging voor een stukje rood vlees, vis of kip. Wanneer je de calorische waarde van deze dierlijke producten vergelijkt met die van kikkererwten, bevatten kikkererwten dan weer relatief
    weinig calorieën.

    Bladerdeeg hoeft per definitie ook niet heel calorierijk te zijn. Vaak wordt slechts een kleine
    hoeveelheid bladerdeeg gebruikt in een recept, en zeker wanneer je het combineert met veel groenten kan het deel uitmaken van een gezonde plantaardige voeding.

  • Heeft kikkererwtenmeel dezelfde voedingswaarde als kikkererwten?

    Kikkererwtenmeel wordt verkregen door kikkererwten te malen en bevat bijgevolg dezelfde nutriënten als kikkererwten. Omdat het meel vaak wordt gemaakt van gedroogde kikkererwten is de voedingswaarde zelfs nog iets geconcentreerder (meer eiwitten per 100 gram). Een goede keuze dus!

  • Welke plantaardige alternatieven voor zuivel kan ik mijn peuter aanbieden?

    Je kan een volwaardige groeimelk geven op basis van soja (bv. van Nutricia). Die melk is eveneens verrijkt met de nodige vitaminen, mineralen en calcium. Je kan de groeimelk aanvullen met andere soorten plantaardige melken (amandelmelk, kokosmelk of rijstmelk), maar weet dat die laatsten geen volwaardig alternatief bieden voor koemelk doordat ze niet alle essentiële aminozuren bevatten.

    Bijkomend raad ik je aan om naast groeimelk zeker nog voldoende voedingsmiddelen te gebruiken die rijk zijn aan calcium. Voorbeelden hiervan zijn groenten (zoals boerenkool, spinazie, broccoli, bonen en wortelen), noten, zaden en pitten (bij voorkeur gemalen, gezien de leeftijd van je zoontje), volkoren graanproducten, fruit, vleesvervangers (bv. zuivere tofu en seitan) en eventueel dessertjes/drinks die verrijkt zijn met calcium (van Alpro Soya of Provamel).

Koken & eten

  • Hoe kan ik gelatine vervangen?

    Gelatine wordt gemaakt van de beenderen van dieren en is dus niet plantaardig. Gelukkig kun je het makkelijk vervangen door agar-agar te gebruiken. In Japan werd eeuwen geleden ontdekt dat het plantenslijm van roodalgen een grote bindkracht bezit. Door de algen herhaaldelijk te wassen en te drogen en ze vervolgens aan de kook te brengen, ontstaat een gelachtige substantie. Na afkoeling en droging worden dat dunne, verschrompelde staafjes die tot poeder kunnen worden vermalen: agar-agar!
    Je kan agar-agar in drie vormen krijgen:
    1) In staafjes die voor gebruik in koud water moeten worden geweekt. Je knijpt ze uit en vermengt ze met een vloeistof die je aan de kook brengt. De staafjes lossen na enkele minuten op, maar verder zie je niets veranderen. De grote gebeurtenis vindt pas plaats tijdens de afkoeling: de vloeistof verandert langzaam in een stevige massa. Om een halve liter vloeistof echt stevig te maken gebruik je een staafje van 3,5 gram.

    2) In vlokken die ook moeten worden geweekt en die je op dezelfde manier moet gebruiken als de staafjes.

    3) In poeder, vaak verpakt in handige zakjes van twee gram. Dat is het gebruikvriendelijkst, omdat het niet hoeft te worden geweekt en uitgeknepen. Je vermengt het poeder gewoon met je vloeistof, brengt het aan de kook, laat alles even doorkoken en giet het dan in de gewenste vorm om af te koelen. Om een halve liter vloeistof te binden tot een stevige aspic of bavarois gebruik je twee gram agar-agar.

    De bindkracht van agar-agar is veel groter dan die van gelatine. Als je een recept met gelatine wil transformeren in een plantaardig recept, mag je dus niet gewoon dezelfde hoeveelheden gebruiken. Voor 0,5 liter vloeistof heb je twee gram agar-agarpoeder nodig. Als je gewoon confituur wat dikker wilt krijgen, volstaat twee gram voor één kilogram fruit.

    Agar-agar heeft niet alleen een sterke bindkracht, de vloeistof bindt ook al bij kamertemperatuur. Je hoeft dus niet lang te wachten voor je resultaat bereikt. Na de bereiding blijft je mengsel stijf, ook als het niet in de ijskast staat.
    Het leukste aan agar-agar is dat je elke vloeistof, of het nu zoet, zuur of zout is, kunt binden om er een flan, een terrine, een aspic, of de vulling voor een taart mee te maken. Bovendien kun je je mengsel in allerlei vormen gieten: in amuseglaasjes of kommetjes, in een taartvorm of in muffinvormpjes, ja zelfs in ijsblokvormpjes!

    Probeer bijvoorbeeld eens deze frambozenbavarois.

  • Hoe kan ik eieren vervangen?

    Wil je graag minder eieren eten? Of ben je allergisch aan eieren? Geen nood, er zijn heel wat alternatieven die je kunt gebruiken zowel in zoet gebak als in hartige gerechten zoals quiche. Al de recepten op deze website zijn bijvoorbeeld eivrij. Een mooi overzicht van ei-alternatieven kun je hier bekijken. Of neem eens deel aan een van onze Veganize it kookworkshops. De kippen zullen je dankbaar zijn :-).

  • Hoe kan ik minder zuivel eten?

    Meer plantaardig eten - dus ook minder kaas en melkproducten - is heus niet zo moeilijk als het op het eerste gezicht lijkt. Al de recepten op deze website zijn bijvoorbeeld volledig plantaardig. Je kunt eindeloos variëren en combineren met groenten, graanproducten en peulvruchten. Er zijn ook handige vervangproducten op de markt die je maaltijd plantaardiger kunnen maken. Zoals soja- of haverroom bijvoorbeeld. Of het grote aanbod plantaardige 'melken' die je in elke supermarkt vindt.
    Wil je graag de smaak van kaas in je gerechten, dan kun je ingrediënten zoals gistvlokken, miso en cashewnoten gebruiken. In onze kookworkshop Veganize it leer je met deze producten werken. En neem ook een kijkje op onze website www.melkmoetniet.be.

  • Wat ligt er op een plantaardige boterham?

    Geen nood, er bestaat een heel gamma gezond en lekker plantaardig broodbeleg. Hieronder enkele ideetjes die over het algemeen goed in de smaak vallen bij kinderen. Je kunt natuurlijk ook creatief zijn en er een eigen toets aan geven. Deze ideeën zijn ook geschikt voor wie veganistisch eet.

    Geroosterd (bij voorkeur bruin of volkoren) brood besmeerd met tomatenpuree, belegd met gedroogde Mediterraanse kruiden, plakjes tomaat, plakjes komkommer, stukjes zwarte olijven en een half teentje geraspte knoflook. Tot slot besprenkelen met een beetje olijfolie.

    Brood besmeerd met een mengsel van het vruchtvlees van een avocado, zout en peper.

    Brood besmeerd met een mengsel van gebakken paprika, gebakken lente-ui en geroosterde pijnboompitten.

    Meer inspiratie nodig? Bekijk de recepten voor broodbeleg in onze database
    Of download onze gratis publicatie "Veggie Lunchbox"

  • Hoe maak ik bechamelsaus plantaardig?

    Bechamelsaus is heel eenvoudig plantaardig te maken door de melk en de boter te vervangen door ongezoete sojamelk en sojaboter. Het is wel belangrijk om ongezoete sojamelk te gebruiken in hartige gerechten, want anders zal je lasagne of moussaka een vreemd, zoet smaakje hebben. Je vindt ongezoete sojamelk in elke grote supermarkt en in natuurvoedingswinkels.

    Wil je dat de bechamelsaus een kaasachtig smaakje heeft? Dan kun je gistvlokken of miso toevoegen.

    Dit basisrecept is heel lekker.

  • Hoe maak ik van mijn favoriete klassieker een veggie variant?

    De meeste klassieke (Belgische) gerechten worden met vlees of vis gemaakt, maar door enkele eenvoudige ingrepen, kun je er makkelijk een veggie variant van maken.
    Hier onze top tien!
    Vol-au-veggie
    Seitanstoverij
    Ovenschotel met puree
    Lasagne
    Spaghetti
    Balletjes in tomatensaus
    Stoemp met veggieworst
    Bloemkoolquiche
    Waterzooi
    Chili sin carne

  • Welke veggie gerechten kun je klaarmaken in een half uurtje?

    Meer plantaardig eten, betekent niet dat je uren in de keuken hoeft te staan. Veel lekkere veggie gerechten kun je binnen het half uur op tafel zetten. Je kunt het eenvoudig houden door gewoon aardappelen en groenten te bereiden en daar een lekkere vleesvervanger bij te bakken. Of je kunt voor een pastagerecht of snelle wok gaan. In onze receptendatabase kun je de gerechten selecteren op bereidingstijd. Hier enkele van onze favoriete snel klaar recepten:

    Chili sin carne

    Winterse wok

    Pastaschotel met spinazie

    Duivelse pasta met tempeh

    Wok met pindakaas

    Romige tomaat-basilicumpasta

  • Hoe maak ik zelf lekkere veggieburgers?

    Het leuke aan burgers maken is dat je naar eigen inspiratie verschillende soorten ingrediënten kan vermengen. Noten, groenten, granen, peulen, plantaardig gehakt of broodkruimels, gecombineerd met pittige smaakmakers zoals kruiden, specerijen, kappertjes, olijven of rozijntjes. Sommige ingrediënten blijven gewoon uit zichzelf aan elkaar kleven. Denk maar aan kleefrijst, gierst, polenta, gedroogd sojagehakt en gemalen noten. Andere, zoals tofugehakt, seitangehakt, groenten en een aantal granen, hebben die eigenschap niet of veel minder. De beste basis voor een burger is dus een combinatie van sterk klevende en niet-klevende elementen.

    Enkele voorbeelden:
    Gedroogde sojabrokjes die je in de biowinkels vindt, zijn een goede basis voor burgertjes. Die zijn super omdat je er eender welk vocht kunt bijgieten – bijvoorbeeld een combinatie van water en tomatenpuree – waarna ze beginnen te zwellen en aan elkaar te kleven. Ze hebben zo’n grote bindkracht dat je er gemakkelijk voor de helft niet-klevende ingrediënten kunt doorroeren. Probeer bijvoorbeeld eens burgers te maken met de helft gedroogd sojagehakt en de helft tofugehakt. Beetje tomatenpuree erbij, een gehakt uitje, wat kruiden…en je krijgt een stevig resultaat!

    Polenta is ook zo’n sterke binder. Als je het kookt in driemaal zoveel vocht krijg je snel een stevige brij. Laat je die afkoelen dan merk je hoe de pap verandert in een stevige massa die je mooi in blokjes kunt snijden of in bolletjes kunt draaien. Het is leuk om eens olijvenschijfjes of zachte maïskorreltjes door de warme polentapap te roeren. Eenmaal afgekoeld kun je gemakkelijk burgers vormen die lekker knapperig zijn als je ze bakt.

    Balletjes gemaakt van niets meer dan gemalen cashewnoten, ui en bleekselderij (en wat kruiden natuurlijk) komen ook mooi krokant en geheel intact uit het frietvet. Een alternatief zijn balletjes gemaakt van pindanoten, geraspte kokos en sesampasta, alweer in combinatie met de smakelijke ui en bleekselderij, plus wat citroensap voor meer pit.

    Natuurlijk kun je ook met aardappelpuree werken. Dat kleeft ook, en met voldoende creativiteit kun je er best iets lekkers mee maken. Maar wees dan echt inventief, en doe het beter dan die koks die wat paneermeel rond de puree draaien en hem vervolgens tot ‘burger’ dopen.

    Een heerlijk recept zijn deze sojaburgertjes.
    Of probeer eens een kikkererwtenburger.

  • Hoe maak ik lekkere, gezonde sausjes?

    Iedereen kent mayonaise, maar echt gezond is dat niet. Als je dicht bij die vertrouwde smaak wilt blijven, kun je eens veganaise proberen te maken. Het verschil met mayonaise is dat er geen eigeel in gebruikt wordt, en dat een groot deel van de olie vervangen wordt door sojamelk. En het goede nieuws is: veganaise maken is veel gemakkelijker dan mayonaise maken! Bij een mayonaise moet je druppeltje per druppeltje de olie door het ei roeren om de binding niet te doen mislukken, maar bij een veganaise gooi je gewoon alle ingrediënten bij elkaar, je zet de mixer erin, en klaar is kees. Mits een goede kruiding – voldoende mosterd, appelazijn, peper en zout – zal niemand het verschil merken met een klassieke mayonaise. (het recept vind je onderaan)

     

    Hou je van een béarnaisesmaakje? Voeg dan een theelepel dragon en wat extra mosterd toe. Liefhebber van tartaarsaus? Een fijngesnipperd augurkje, wat kappertjes en gehakte peterselie volstaan. Ben je een fijnproever, op zoek naar subtiele smaken? Mix eens wat tuinkers of waterkers door de veganaise. Liever kruidig? Een theelepel curry doet wonderen.

     

    Een tweede mogelijkheid om gezondere sausjes te maken, is door rauwe groenten of fruit te gebruiken. Dus in de plaats van een groot deel van het vet te vervangen door sojamelk, vervang je het vet door gemixte groenten. Die groenten verwerk je best met schil en pitjes, zodat ze genoeg dikte geven aan de saus. Het eenvoudigste voorbeeld is het recept voor tomatenvinaigrette. Snijd een tomaat in stukken, giet er zonnebloemolie over tot de stukjes ‘onder’ staan, voeg peper en zout toe, en zet de mixer erin. Wil je dit sausje wat roder? Mix dan een halve paprika mee. Hou je van kruiden? Ga gerust je gang met wat dragon, dille, basilicum, kervel of koriander, want tomaat is erg gastvrij voor alle smaken. Wil je het pittig? Voeg maar wat knoflook en cayennepeper toe.

     

    Ook komkommer is ideaal om als basis te gebruiken voor groene kruidenvinaigrettes. Enerzijds omdat de smaak ervan redelijk neutraal is, en anderzijds omdat de groene kleur van de schil het sausje een frisse kleur geeft. Snijd de komkommer in stukken, giet er zonnebloem- of koolzaadolie over, voeg flink wat groene kruiden toe, kruid met wat appelazijn, mosterd, peper en zout, en mix alles glad.

     

    Zelfs van appels kun je vinaigrette maken. Schil twee appels en snijd ze in stukjes. Pluk wat muntblaadjes, doe ze bij de appelstukjes, overgiet met koolzaadolie en een druppeltje appelazijn, kruid flink met peper en zout en mix alles.

     

    Een laatste trucje om minder vette sausjes te maken heet sojayoghurt. Sojayoghurt is minder zuur dan andere yoghurt, daarom kun je er best altijd wat citroensap bijdoen. Vaak werd bij de productie wat vanille toegevoegd aan sojayoghurt om de sojasmaak te maskeren. Die hebben we natuurlijk niet nodig voor een hartig sausje, daarom moet je veel kruiden of specerijen gebruiken. Een combinatie van munt en koriander doet het goed.

     

    Veganaise
    Tomatenvinaigrette
    Kruidig yoghurtsausje met munt
    Bechamelsaus
    Pindasaus
    Ketchup zonder suiker
    Fruitige kerriesaus

  • Met wat vul ik mijn voorraadkast?

    Een goed gevulde voorraadkast maakt veggie koken en eten een stuk makkelijker. Daarom: een boodschappenlijstje met ‘veggie essentials’. Met deze ingrediënten tover je - ook zonder plannen - een lekkere en originele maaltijd op tafel.

     

    Wat zit er in je voorraadkast?
    Vetstoffen: extra vergine olijfolie, zonnebloemolie, soja bakken en braden
    Ingeblikte peulvruchten: kikkererwten, erwten, witte bonen, kidneybonen, flageolets ..
    Droge linzen
    Groentebouillon
    Granen: rijst, havermout, couscous, pasta, noedels, quinoa ...
    Noten: cashewnoten, amandelnoten, okkernoten ...
    Zaden en pitten: sesamzaad, zonnebloempitten, pijnboompitten, pompoenpitten
    Specerijen: zwarte peper, paprikapoeder, cayennepeper, chilipoeder, kaneel, komijn, gemalen korianderzaad, curry ...
    Smaakmakers: sojasaus, witte wijnazijn, balsamicoazijn, gember, tomatenpuree, currypasta, mosterd ...
    Gedroogde kruiden: oregano, tijm, dille, laurier- en salieblaadjes ...
    Knoflook, uien & aardappelen
    Soja- of rijstroom, soja-, haver- of rijstmelk, tofu, edelgist, kokosmelk
    Broodbeleg: hartige spreads, pindakaas (of andere notenpasta), choco, hummus, confituur
    Kokosrasp, cacaopoeder, bloem, vanille, rozijnen, dadels, pure chocolade

     

    Wat haal je vers in huis?
    Seizoensgroenten- en fruit
    Citroen en/of limoen
    Verse tuinkruiden (basilicum, koriander, peterselie, dille, munt, bieslook, ...)
    Vleesvervangers uit de koeling van de supermarkt of de natuurvoedingswinkel zoals veggie gehakt, wokblokjes, balletjes, tofu, (gerookte) tempé, seitan, ...

  • Hoe kan ik de smaak en textuur van vlees nabootsen?

    Vlees smaakt normaal gezien vrij goed door, het geeft vooral een hartige, zoutige smaak aan je gerechten. Die smaak wordt ook wel eens omschreven als Umami.

     

    Om eenzelfde hartigheid in je gerechten te krijgen kan je verschillende truukjes toepassen:
    - rooster, bak en bruin ingrediënten: groenten die geroosterd zijn geven veel meer smaak af. En, ze zorgen nog eens voor extra textuur op je bord. Win-win!
    - gebruik genoeg zout en vet. In vlees zit van nature al redelijk wat vet en zout. Aarzel dus niet om ook genoeg vet en zout bij je veggie creaties te gebruiken.
    - sojasaus is je held! Sojasaus smaakt dan wel niet naar vlees, maar het bevat ook veel Umami. Een klein beetje sojasaus kan wonderen doen, zelfs in een Belgische bierstoverij!
    - andere plantaardige ingrediënten die voor meer umami-smaak zorgen zijn: champignons (vooral shitakes en vooral als ze goed opgebakken zijn), zongedroogde tomaat, miso, kappertjes, pijnboompitten, zeewier, gistextract (marmite of gistvlokken) en knoflook.
    - gebruik vlees- en kippenkruiden! Kruid je veggie gehakt bij met wat vleeskruiden voordat je er een tomaatje mee vult. Bak kikkererwten eens goed op in de pan met vetstof en chorizokruiden. Vaak mis je niet zozeer het vlees zelf, maar de kruiden waarmee het klaargemaakt wordt

     

    Een andere reden waarom vlees vaak ‘gemist’ wordt heeft te maken met de textuur ervan. Op vlees moet je meestal flink wat kauwen, en dat heb je minder op plantaardige producten. Het gemis komt blijkbaar zo vaak voor dat producenten van vleesvervangers hierop hun hoofd breken. De universiteit van Wageningen kwam op de proppen met het antwoord: Beeter. Beeter is een vleesvervanger op basis van soja en water die dezelfde textuur heeft als kippevlees. Je vindt dit product onder de naam ChickPieces (merk Greenway) en Kipstuckjes (merk De vegetarische slager) in de meeste supermarkten. Gebruik deze blokjes in een veggie-vol-au-vent of in een stoverij en zelfs de meest aan vlees verstokte vader aan tafel merkt het verschil niet!

     

    Maar er zijn nog tal van manieren om meer textuur op je bord te krijgen:
    - rooster, bak en bruin ingrediënten.
    - gebruik korstjes! Gratins zijn hier geweldig, of zet even de aardappelpuree onder de gril, hmmm….
    - verpak je ingrediënten: Een groententaart heeft van zichzelf al veel meer textuur door de korstbodem, je moet er echt met mes en vork in snijden. Of, verpak op smaak gebrachte groentjes in een deegjasje. Dat kan zowel met pizzadeeg, bladerdeeg, loempiavellen of filodeeg. Als je geen tijd hebt om aparte flapjes te maken, dan kan je je groenten in één groot bladerdeegvel rollen, sesamzaadjes erover strooien en hop de oven in voor een knapperige strüdel.

     

    Tot slot brengen ook (gehakte) noten textuur op je bord. En, ze zorgen voor veel smaak bovendien. Geroosterde cashewnoten of pindanoten zijn klassiekers in de aziatische keuken. Maar waarom geen geroosterde amandelschilfers op de bloemkool in bechamelsaus, of gehakte hazelnoten bij de knolselder? En, wist je dat ook kort in de pan geroosterde pompoenpitten heerlijk zijn om een gerecht mee af te werken?

  • Hoe gebruik ik plantaardige melk?

    LIMA Soya Drink
    Haverdranken geven je gerechten een lichte en toch romige textuur en kun je omwille van hun neutrale smaak makkelijk in allerlei hartige gerechten gebruiken.

    Rijstdranken zijn dankzij hun zoete smaak het ideale ingrediënt voor de bereiding van desserts. Voeg je er graag nog een persoonlijke toets aan toe? Ga dan voor een variant met noten, vanille, chocolade of Yannoh (Lima’s granenkoffie).

    Speltdranken zijn vooral geschikt voor de bereiding van hartige gerechten als soepen, gratins en sauzen.

    Sojadranken kunnen zowel gezoet als ongezoet zijn. De ongezoete kan je prefect gebruiken voor sauzen of aardappelpuree. De gezoete kan je perfect gebruiken voor gebakjes of bij je ontbijt.

    Hazelnoten- en amandeldrank is minder geschikt voor hartige bereidingen, maar wel heerlijk voor een warme chocomelk, met je ontbijtgranen of in een dessert.

    Kokosmelk vind je in blik en is vrij vet en is ideaal voor zowel hartige als zoete gerechten. Sausje voor een curry, als roompje in de soep of om ontbijtpannenkoekjes mee te maken. Tegenwoordig vind je kokosmelk ook in grote pakken, ideaal om zo van te drinken.

     

    Nieuwsgierig naar nog meer smaken? Ga eens langs bij een bio- of natuurwinkel. Provamel heeft bijvoorbeeld ook lekkere combinaties zoals haver-amandel en rijst-kokosnoot drink.

  • Hoe boots je kaassmaak na?

    Daarvoor heb je umamismaak nodig.

     

    Umami is een smaak die het best kan worden omschreven als hartig, bouillonachtig of zoutig. Deze smaak komt het meest voor in dierlijke producten zoals vlees, vis en oesters en gefermenteerde en gerijpte voedingsmiddelen zoals Parmezaanse of oude kaas, sojasaus, kimchi, ... Net omdat umami niet zo vaak voorkomt in plantaardige ingrediënten, is het een smaak die mensen vaak missen in plantaardige gerechten. In hartige gerechten besteed je beter genoeg aandacht aan de umamismaak. Gebruik bijvoorbeeld voldoende sojasaus. Sojasaus bevat van nature een grote hoeveelheid natriumglutamaat, een van de stoffen die voor een umamismaak zorgt.

     

    Je vindt umami in:
    - kaas, en vooral de meer gerijpte kazen;
    - sojasaus;
    - rijpe tomaten en nog meer in zongedroogde tomaatjes en ketchup;
    - zeewier, en dan vooral in kombu en nori;
    - champignons, vooral in de shiitake en enokitake;
    - erwtjes;
    - mais;
    - aardappelen, vooral als ze gefrituurd zijn;
    - truffels;
    - groene thee;
    - edelgist- of biergistvlokken;
    - Umami #5 Paste, een kant-en-klaar condiment dat in een plantaardige versie beschikbaar is.

  • Waar vind ik plantaardige kaas?

    In de supermarkt
    In de meeste filialen van Carrefour vind je de plakjes kaas van vegan deli, vind je ze niet bij jouw Carrefour in de buurt? Vraag ernaar!
    Mozzarisella doet stilletjes aan zijn intrede bij Delhaize, maar nog niet in alle winkels. Vraag ernaar!
    Ook bij de Match supermarkten bieden ze tegenwoordig vegan alternatieven aan.

     

    In de biowinkel
    De bekendste zijn Wilmersburger, Veggie filata, Tofutti en Risella. Bij Bioplanet vind je sinds kort ook notenkaas van Charly All Is Fair. Het aanbod verschilt van winkel tot winkel, dus vraag ernaar bij jouw biowinkel in de buurt.

     

    In gespecialiseerde winkels
    In Leuven kan terecht bij de Loving Hut Veganerie, een eettent met een klein aanbod vegan producten.
    Bij Vegasme in Brussel vind je lekkere vegan kazen. In Brussel kan je ook terecht bij Natural Corner.
    Bij Moor&Moor in Gent vind je ook veel zuivelvervangers.

  • Waar vind ik kant-en-klaar broodbeleg?

    Tegenwoordig vind je in de supermarkt een uitgebreid gamma aan vegetarisch broodbeleg en ook steeds meer vegan. Je vindt het broodbeleg vaak in de koeling in de buurt van de veggieburgers, worstjes en andere vleesvervangers. Maar vergeet ook niet in de koeling met de delicatessen te kijken waar de olijven, zongedroogde tomaten, guacamole, hummus en verse salsa’s staan. En tot slot kun je ook eens in het rek met de bokaaltjes tapenades en pesto’s snuffelen (die staan vaak in de buurt van de groenten in blik). Deze bokaaltjes zijn erg handig om in huis te hebben in geval van nood. Het loont de moeite om eens in verschillende supermarkten te gaan kijken, want het aanbod kan sterk variëren.

     

    Dit hebben wij onder andere al gespot in de supermarkt
    • vegan kipcurry
    • plantaardige kaas
    • linzensla
    • bietjesspread
    • groentepaté
    • vegetarische boterhamworst en salami
    • preisalade
    • veggie préparé
    • baba ganoush (auberginespread)
    • hummus in alle soorten en kleuren, zoals mango-curry hummus
    • wortelsalade

     

    De natuurvoedingswinkels zijn de place to be als je origineel veggie broodbeleg wil ontdekken. Zowel in de verstoog als in de koeling vind je een uitgebreid gamma. Je vindt er ook een ruim assortiment aan notenpasta’s, heerlijk voor een zoete boterham.

     

    In gespecialiseerde winkels
    In Leuven kan terecht bij de Loving Hut Veganerie, een eettent met een klein aanbod vegan producten.
    Vegasme, een volledig vegan winkel in Brussel. In Brussel kan je ook terecht bij Chât-soeurs délices op het Kasteleinsplein.
    In Gent kan je terecht bij Vedge, waar je ook online kunt bestellen en bij Moor&Moor vind je ook veel vegan producten en zuivelvervangers.
    Via de webshop van Veganistisch Koken, kan je je producten gewoon online bestellen.

  • Hoe kan ik tofu lekker klaarmaken?

    Tofu heeft een vrij neutrale smaak. Je kan het dus niet gewoon zo in de pan gooien.
    De beste manier om tofu te gebruiken in stoofpotjes, risotto's of wokgerechten is door de tofu eerst te marineren. Je kan bijvoorbeeld een marinade maken van sojasaus, knoflook, chili en ahornsiroop. Maar experimenteer gerust zelf met smaken die jij lekker vindt. Snijd de tofu in blokjes en laat een half uur marineren in je saus. Als je een krokant korstje wil, kun je ze daarna nog even in maizena wentelen voor je ze bakt in de pan.
    Als het snel moet gaan, kun je de tofu eerst bakken in de pan en dan op het einde blussen met sojasaus, eventueel iets pikants zoals chili, iets zoet zoals ahornsiroop en iets zuurs zoals citroensap. Of vroeg er provençaalse kruiden en wat citroensap aan toe. Afhankelijk van welk gerecht je er mee maakt.

    Maar je hoeft tofu niet altijd warm te gebruiken. Het is ook heel handig om ricotta, eiersalade en spreads mee te maken.

    Je vindt al onze tofurecepten hier.

  • Wat is tempeh en hoe maak je het klaar?

    Een eiwitrijk smaakbommetje, dat is tempeh. Traditioneel wordt tempeh in Indonesië gemaakt, vaak in achterafschuurtjes, in omstandigheden waar onze inspecteurs van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) van achterover zouden vallen. Half gekookte sojabonen worden verpakt in bananenbladeren, daarna in krantenpapier gewikkeld en het warme, vochtige klimaat in Indonesië doet de rest. Een eetbare schimmel ontwikkelt zich tussen de bonen die allerlei enzymen produceert - de bonen worden door de fermentatie een beetje voorverteerd - en er ontstaat een vaste koek met een lichte geur van verse paddenstoelen en een rijke, licht nootachtige, complexe smaak.

    In Indonesië wordt tempeh gewoon gefrituurd of mee gesudderd in een soep vergezeld van kokosmelk, citroengras en tamarinde. Maar je kunt de tempeh ook marineren en grillen. Zijn stevigere textuur leent zich hier perfect toe.

    Veel kookboeken raden aan om de tempeh voor gebruik even te stomen of te koken. Op die manier verdwijnt de licht gefermenteerde smaak en kan de tempeh de smaken van de marinade beter opnemen.

    Snelle smaakmakers:

    • Zuurkool: tempeh kan je goed op smaak brengen met mosterd en ahornsiroop en serveren op zuurkool tussen twee stevige boterhammen, zo is je broodje Reuben in een handomdraai een feit.

    • Olijven: deze onverwachte smaakmaker vind je terug in onze tempehburgertjes

    • Marinade: gember, sojasaus, knoflook en wat bruine suiker maken een killer indonesische marinade voor je tempeh

    • Kokosmelk: blokjes tempeh doen het goed in een curry op basis van kokosmelk

    • Ook lekker met: sojasaus, barbecuesaus, ahornsiroop of paprikapoeder

    Heerlijke recepten met tempeh in de hoofdrol vind je hier

  • Hoe kan ik eenvoudig mijn ontbijt plantaardig(er) maken?

    Je ontbijt plantaardig maken is eenvoudiger dan je denkt. Je hoeft niet per se superfoods of dure blenders in huis te halen. Met kleine veranderingen kom je al een heel eind.

    Je kunt in de winkel een plantaardige melk kiezen (je kiest er best een die verrijkt is met calcium) en die gebruiken bij je corn akes. Wissel af tussen hazelnoot-, rijst-, soja- en havermelk en ontdek jouw favoriet.

    Eet je standaard een boterham met choco? Koop dan gewoon lekkere plantaardige choco in de biowinkel of ‘Boerinnekes’-choco uit de supermarkt. Snijd er voor extra energie en vitaminen een banaan bij of pers een appelsien.

    Je kunt ook aan de slag gaan met havermout. Warm ze op met je favoriete plantaardige melk, eet ze koud, neem ze mee, je kunt er alle kanten mee uit. Snijd er fruit bij of gebruik diepvriesfruit als het wat sneller moet gaan. Roer er een geplette banaan onder voor een gezond zoet ontbijt.

    Een toast met plantaardige boter en con tuur en een plantaardig yoghurtje - je vindt heel wat varianten in de supermarkt, de meeste zijn op basis van soja - met een stukje fruit, is een eenvoudig plantaardig ontbijt.

  • Welke plantaardige melk is het lekkerst in je koffie?

    Welk product het meest geliefd is ter vervanging van koffiemelk/room, is sterk persoonsgebonden.

    Producten die het minst vaak worden gebruikt, zijn de ‘gewone’ (gesuikerde) plantaardige drinks (zoals sojamelk, rijstmelk…) of plantaardige drinks met een specifiek ‘smaakje’ (zoals vanille, choco, kokos…). Deze producten zijn over het algemeen ook het minst gezond, juist omwille van het hoge suikergehalte.
    Alternatieve drinks die wel geregeld worden gebruikt, zijn noten- en granendrinks (zoals cashew, haver, spelt, amandelmelk). Bij voorkeur een ongezoete variant.

    Een drink die heel geliefd blijkt te zijn in koffie is ‘Oatly Barista’ (verkrijgbaar bij onder andere Ikea en Albert Heijn, maar ook in online shops). Oatly Barista is romiger dan sojamelk, en heeft een minder straffe/bittere nasmaak dan notendrinks. Ook Alpro bracht verschillende soorten baristamelk (haver, amandel, soja, kokos) op de markt. Je vindt ze o.a. bij Delhaize, Albert Heijn en Carrefour.

    Een ander alternatief is plantaardige koffiemelk op basis van water en raapzaadolie, verkrijgbaar in kleine cups van het merk Schlagfix, dit bestel je best in gespecialiseerde vegan online shops.

    Tenslotte, een scheutje plantaardige room kan ook perfect. Room heeft een volle smaak eerder dan een zoete toets, en is vergelijkbaar met gewone koffieroom. Klein minpuntje: het vetgehalte ligt hoger dan in andere drinks, maar gezien de kleine hoeveelheid die je toevoegt aan een tas koffie blijft het verantwoord op voorwaarde dat je je tot twee kopjes per dag beperkt.

Dierenwelzijn

  • Hoeveel dieren eet een Belg tijdens zijn leven?

    De gemiddelde Belg eet (volgens berekeningen van EVA op basis van slachtcijfers, slachtefficiëntie, voorraadbalansen, vleesconsumptie enz.) zo’n 1800 dieren in zijn of haar leven (met een gemiddelde leeftijd 80 jaar). In totaal worden in België jaarlijks een kleine 300 miljoen dieren geslacht, waarvan het grootste deel kippen zijn. Wereldwijd gaat het om een 55 à 60 miljard geslachte dieren per jaar (dit wil zeggen dat er een kleine 20 miljard landbouwdieren op elk moment op aarde rondlopen).

    Recente cijfers tonen wel aan dat de vleesconsumptie in ons land daalt. Tussen 2012 en 2016 is de vleesconsumptie per hoofd van de Belgische bevolking met 16,7 procent afgenomen. Bijna nergens in Europa verliest vlees zo snel aan populariteit als hier!

    Door minder of geen vlees te eten bespaar je dus heel wat dierenlevens.

  • Worden we niet overrompeld door dieren als iedereen plantaardig eet?

    De enige reden waarom er momenteel 18 miljard landbouwdieren op de wereld lopen, is omdat zij massaal gekweekt worden om als voedsel te dienen voor de menselijke bevolking. Wanneer de vraag naar vlees daalt, zal ook het aanbod (het aantal gekweekte dieren) dalen.

  • Wat maakt het uit dat één mens geen vlees meer eet?

    Gedurende z’n leven eet de gemiddelde Belg 1800 dieren (garnalen en andere schaaldieren niet inbegrepen). Iedere persoon die besluit geen vlees meer te eten, maakt bijgevolg een gigantisch verschil. De bijdrage van één iemand lijkt misschien klein ten opzichte van alle mensen die wel nog vlees eten, maar toch kan je door gevarieerd vegetarisch te eten anderen inspireren. Zo evolueren we naar een meer medelevende en rationelere wereld.

  • Moeten er voor melk en kaas ook dieren sterven?

    Zoals ieder zoogdier geven koeien slechts melk na een zwangerschap. Om ervoor te zorgen dat de koe voldoende melk blijft produceren, wordt ze jaarlijks zwanger gemaakt. Na een dracht van 9 maanden wordt haar kalf bijna onmiddellijk na de geboorte weggenomen zodat haar melk uitsluitend voor menselijke consumptie kan gebruikt worden. De kalfjes krijgen kunstmelk te drinken. De vrouwelijke kalfjes worden net als hun moeder ingezet in de melkproductie. De stiertjes worden als ‘bijproduct’ van de melkindustrie vetgemest en geslacht.

     

    Een koe krijgt haar eerste kalf als ze ongeveer 2 jaar oud is. Vervolgens krijgt ze ieder jaar een kalf om de melkproductie op gang te houden. Koeien die dit hoge tempo niet kunnen bijhouden worden ‘slijters’ genoemd en worden op de leeftijd van 3 of 4 jaar geslacht. Een gemiddelde melkkoe wordt tegenwoordig 6 jaar oud terwijl dit vroeger tien jaar was. Een koe kan in natuurlijke omstandigheden twintig jaar oud worden.

     

    Voor geitjes geldt hetzelfde. De geiten lammeren 1 keer per jaar, meestal in het voorjaar. De vrouwelijke lammeren worden bijgehouden om ook als melkgeit te dienen, de bokjes worden vrijwel meteen na geboorte doorverkocht aan een opfokbedrijf. De geitjes komen naar het vetmestbedrijf op 1 week en worden geslacht op 6 weken. Alle geitjes komen van Belgische bedrijven. Een deel wordt in België geslacht en verkocht, een ander deel gaat op export naar het zuiden, afhankelijk van de wensen van de klant kan dit levend zijn, of geslacht.

Supporters